Energia Eolikoa
ZER DA?
Energia eolikoa airearen energia zinetikotik lortzen dena da. Haizearen energia zinetikoaz baliatuz pala batzuk mugiarazten dira, hauek generadorearen ardatzari birak ematen dizkio energia sortuz. Energia eolikoa guztiz berriztagarria da, agortezina den energia iturria dugula esan dezakegu. Ez du gai kutsatzailerik sortzen ezta berotegi-efektua indartzen, ezta ozono-geruza txikiagotzen ere.
NOIZ SORTU ZEN?
1970eko hamarkadako petrolioaren exkaxaldiaren eraginez hasi ziren haize-energiaren inguruko ikerketa sakonak. Azken urte hauetan asko garatu da energia berriztagarrien % 33 energia eolikotik aterata egon arte.
NOLA FUNTZIONATZEN DU?
Eguzkiak Lurra berotzen du, eta lurrazalaren forma irregularren eraginez, tenperatura desberdineko aire-masak sortzen dira, dentsitate eta presio desberdinekoak. Hortaz airea desplazatu egiten da horizontalean alde batera edo bestera. Horrek egiten duen energia zinetikoak mugituarazkio ditu errotaren palak.Gizon batek aire mugimendu horiek sumatzean pentsatu zuen energia hori aprobetxatu zezakeela eta orduan errota berezi batzuk asmatu zituen.
HAIZE SORGAILUAK
Bi motatako haize-sorgailuak daude: batak ardatza horizontalean dauka, besteak berriz ardatza bertikala. Bertikalean daukatenak ez dira oso ohikoak gehien erablitzen direnak horizontalean jarritako ardatzekoak dira
Haize sorgailuek hiru zati importante ditu:
ZUTOINA, PALAK eta SARE ELEKTRIKORAKO KONEXIOA.
ZUTOINA
Zutoina Aerogeneradore baten estrukturaren oinarri da palak eusten dituenak.Barruan kableria pilla bat dago baita igotzeko eskailera bat.
PALAK
Aerogeneradoreen palak haizeak mugiarazten ditu, hauen bira horiek askoz ere haundiagoak egiteko multiplikatzaile bat erabiltzen da, generadoreak hare eta energia gehiago sortzeko.
SARE ELEKTRIKORAKO KONEXIOA
Zati hau generadoreak sortzen duen energia almazenatzeko leku batera bideratzeko erablitzen da.
DESABANTAILAK
Alde batetik, nahiz eta sorgailu eolikoen artean 'pasabideak' utzi, ingurutik pasatzen diren hegaztiak hegoekin jo eta hiltzeko arrisku handia daukate.Gainera haizea ondo aprobetxatzeko mendi puntetan jartzen dira eta horrek ingurumena itxusitu egiten du.
Beste aldetik palen mugimenduak oso soinu ozena egiten duela eta horrek inguruko animaliak izutu eta uxatu egiten ditu.
APARTEKO DATUA
-Gaur egun, haize-energiaren erabilera nagusia elektrizitatea sortzea da. Adibidez, 2009. urtean mundu osoan 150.000 megawattat sortu ziren energa eolikoari esker, hoietako 18.000mw espainatik zetozen eta 1.000 Euskal herritik.
Energia eolikoa airearen energia zinetikotik lortzen dena da. Haizearen energia zinetikoaz baliatuz pala batzuk mugiarazten dira, hauek generadorearen ardatzari birak ematen dizkio energia sortuz. Energia eolikoa guztiz berriztagarria da, agortezina den energia iturria dugula esan dezakegu. Ez du gai kutsatzailerik sortzen ezta berotegi-efektua indartzen, ezta ozono-geruza txikiagotzen ere.
NOIZ SORTU ZEN?
1970eko hamarkadako petrolioaren exkaxaldiaren eraginez hasi ziren haize-energiaren inguruko ikerketa sakonak. Azken urte hauetan asko garatu da energia berriztagarrien % 33 energia eolikotik aterata egon arte.
NOLA FUNTZIONATZEN DU?
Eguzkiak Lurra berotzen du, eta lurrazalaren forma irregularren eraginez, tenperatura desberdineko aire-masak sortzen dira, dentsitate eta presio desberdinekoak. Hortaz airea desplazatu egiten da horizontalean alde batera edo bestera. Horrek egiten duen energia zinetikoak mugituarazkio ditu errotaren palak.Gizon batek aire mugimendu horiek sumatzean pentsatu zuen energia hori aprobetxatu zezakeela eta orduan errota berezi batzuk asmatu zituen.
HAIZE SORGAILUAK
Bi motatako haize-sorgailuak daude: batak ardatza horizontalean dauka, besteak berriz ardatza bertikala. Bertikalean daukatenak ez dira oso ohikoak gehien erablitzen direnak horizontalean jarritako ardatzekoak dira
Haize sorgailuek hiru zati importante ditu:
ZUTOINA, PALAK eta SARE ELEKTRIKORAKO KONEXIOA.
ZUTOINA
Zutoina Aerogeneradore baten estrukturaren oinarri da palak eusten dituenak.Barruan kableria pilla bat dago baita igotzeko eskailera bat.
PALAK
Aerogeneradoreen palak haizeak mugiarazten ditu, hauen bira horiek askoz ere haundiagoak egiteko multiplikatzaile bat erabiltzen da, generadoreak hare eta energia gehiago sortzeko.
SARE ELEKTRIKORAKO KONEXIOA
Zati hau generadoreak sortzen duen energia almazenatzeko leku batera bideratzeko erablitzen da.
DESABANTAILAK
Alde batetik, nahiz eta sorgailu eolikoen artean 'pasabideak' utzi, ingurutik pasatzen diren hegaztiak hegoekin jo eta hiltzeko arrisku handia daukate.Gainera haizea ondo aprobetxatzeko mendi puntetan jartzen dira eta horrek ingurumena itxusitu egiten du.
Beste aldetik palen mugimenduak oso soinu ozena egiten duela eta horrek inguruko animaliak izutu eta uxatu egiten ditu.
APARTEKO DATUA
-Gaur egun, haize-energiaren erabilera nagusia elektrizitatea sortzea da. Adibidez, 2009. urtean mundu osoan 150.000 megawattat sortu ziren energa eolikoari esker, hoietako 18.000mw espainatik zetozen eta 1.000 Euskal herritik.
ITSAS ENERGIA EOLIKOA
Itsasoko energia eolikoa lurrean jarritako aerogeneradoreen antzekoak itsasoan jartzea da.
Itsasoan jartzen dira, gutxieneko 3km-ko distantziara eta bata bestearen hartetik 600m-ra egon behar dira turbulentziak ez sortzeko. Itsasoan lurrean ez bezala ez dagoenez oztoporik haizea konstanteagoa eta indartsuagoa da.
Aerogeneradoreak beti multzotan jartzen dira eta normalean zentral batek energia guztia tubo akuatiko batzuetatik lurrera bidaltzen ditu. Baina, batzuetan lana errezteko zentral bat eduki beharrean bi edukitzen dituzte.
Itsasoko generadorearen palak 120m-ko diametrokoak dira nahiz eta lurrarekin konparatua zutoina txikiagoa izan eta pala haundiagoak. Itsas generadoreak 5Mw sortzera iritsi daiteke, lurrekoa berriz 4Mw etara bakarrik. Orain funtzinamenduan dagoen mota bakarra dago base finkoa duena baina badaude jadanik beste batzuk sortzeko proiektuak.
HIDROTURBINAK
Beste energia mota antzeko bat hidro turbinak dira. Kupula antzeko batean ura sartzen da marearen indarrarengatik, uraren mugimendu horrek kupulan dagoen airea goruntz bultzatzen du. Kupularen goiko aldean turbina bidirekzional bat dago orduan airea atera egiten denean uraren bultzadarengatik mugitu egiten du, energia sortzen. Marea geitsi egiten denean airea sartu egiten da turbina berriro mugituz eta elektrizitatea sortuz.
Hauetako bat badago jadanik Mutrikun 2011ko uztailan inauguratua. Presa batean 16 aire kamara ezarri dituzte eta honetan marearen indarra erabili beharrean olatu batek desplazatzen duen aire kantitatearekin funtzionatzen du. Urte osoan 600 familiei energia emateko energia kantitatea sortzen du.
Itsasoan jartzen dira, gutxieneko 3km-ko distantziara eta bata bestearen hartetik 600m-ra egon behar dira turbulentziak ez sortzeko. Itsasoan lurrean ez bezala ez dagoenez oztoporik haizea konstanteagoa eta indartsuagoa da.
Aerogeneradoreak beti multzotan jartzen dira eta normalean zentral batek energia guztia tubo akuatiko batzuetatik lurrera bidaltzen ditu. Baina, batzuetan lana errezteko zentral bat eduki beharrean bi edukitzen dituzte.
Itsasoko generadorearen palak 120m-ko diametrokoak dira nahiz eta lurrarekin konparatua zutoina txikiagoa izan eta pala haundiagoak. Itsas generadoreak 5Mw sortzera iritsi daiteke, lurrekoa berriz 4Mw etara bakarrik. Orain funtzinamenduan dagoen mota bakarra dago base finkoa duena baina badaude jadanik beste batzuk sortzeko proiektuak.
HIDROTURBINAK
Beste energia mota antzeko bat hidro turbinak dira. Kupula antzeko batean ura sartzen da marearen indarrarengatik, uraren mugimendu horrek kupulan dagoen airea goruntz bultzatzen du. Kupularen goiko aldean turbina bidirekzional bat dago orduan airea atera egiten denean uraren bultzadarengatik mugitu egiten du, energia sortzen. Marea geitsi egiten denean airea sartu egiten da turbina berriro mugituz eta elektrizitatea sortuz.
Hauetako bat badago jadanik Mutrikun 2011ko uztailan inauguratua. Presa batean 16 aire kamara ezarri dituzte eta honetan marearen indarra erabili beharrean olatu batek desplazatzen duen aire kantitatearekin funtzionatzen du. Urte osoan 600 familiei energia emateko energia kantitatea sortzen du.